Lịch sử ghi lại Lễ hội Tịch Điền do vua Lê Đại Hành là người khởi xướng. Vào năm Thiên Phúc thứ 8 (năm 987), lần đầu tiên vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan làm lễ tế thần nông và đích thân xuống đồng cày ruộng để khuyến khích người dân chăm chỉ làm ăn. Kể từ đó, các triều đại sau: từ Lý, Trần, đến triều Lê, Nguyễn đều tổ chức lễ hội Tịch điền một cách thành kính, trang trọng, cầu mùa màng bội thu, khuyến khích mở mang nông trang.
Đối với xã Điện Tiến, Lễ hội Tịch Điền là lễ hội truyền thống của nhân dân làng Diệm Sơn, được tổ chức vào ngày mùng 01/10 âm lịch hàng năm tại Đình làng Diệm Sơn, đến năm 2018 được nâng tầm thành lễ hội của xã. Tại đình làng Diệm Sơn, các bậc cao niên trong làng kính cẩn dâng lễ vật làm từ nguyên vật liệu có sẵn tại địa phương lên cúng Thần Nông. Lễ dâng hương diễn ra trong không khí trang nghiêm, thành kính. Sau tiếng trống khai hội là hội thi gói bánh chưng, bánh tét, thuyết trình lễ vật. Thu hút đông đảo người xem nhất là hoạt động cày đường cày đầu tiên. Chú trâu to béo được khoác một tấm lụa đỏ, đi sau là lãnh đạo xã trong trang phục nông dân điều khiển hò, téc, rì trong tiếng hò reo cổ vũ của người dân trong làng. Ngoài ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, lễ hội còn là dịp để nhân dân trong toàn xã hòa mình vào các trò chơi dân gian, các môn thể thao truyền thống, bồi đắp tình yêu quê hương và giá trị văn hóa tinh thần sau những ngày lao động mệt nhọc.
Dân gian có câu “Phi công bất phú, phi nông bất ổn, phi thương bất hoạt, phi trí bất hưng”. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, nông nghiệp, nông dân luôn có vị trí quan trọng trong quá trình bảo vệ, dựng xây và phát triển đất nước ta. Thời loạn lạc coi nông dân, nông nghiệp là hậu phương lớn cho tiền tuyến thắng giặc ngoại xâm. Thời bình, nông nghiệp được chăm lo phát triển, là lĩnh vực nuôi sống toàn dân, là trụ đỡ vững chắc của nền kinh tế nước nhà.
Lễ hội cũng thêm một lần nhắc nhở chúng ta nhìn nhận đầy đủ hơn đến sự phát triển nông nghiệp bền vững gắn với phát triển nông nghiệp trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa hôm nay. Những chính sách nên được xem xét dưới góc độ hài hòa giữa lợi ích của người nông dân với lợi ích của doanh nghiệp, giữa nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ. Thông điệp từ lễ hội Tịch Điền Điện Tiến cũng là lời nhắc nhở của các bậc tiền nhân đến thế hệ ngày nay, hãy nhớ đến công ơn của cha ông trong việc khai phá ruộng đồng, trồng cấy lúa ngô mà tích cực và chú trọng phát triển sản xuất nông nghiệp./.
|